ด่านแฮบังก๋วน 葭萌关 (เจียเหมิงกวน ในสามก๊ก) หรือ เมืองโบราณเจาฮว่า 昭化ในปัจจุบัน ได้รับการยกย่องว่าเป็นเมืองโบราณสมัยสามก๊กที่อนุรักษ์ไว้ดีที่สุดในเสฉวน

—————

เมืองโบราณเจาฮว่า ตั้งอยู่ในเขตเมืองกว่างหยวน 广元 อยู่ห่างจากนครเฉิงตูขึ้นไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ ๓๐๐ กิโลเมตร ใช้เวลาในการเดินทางประมาณ ๔ ชั่วโมงครึ่ง

แฮบังก๋วนเป็นอำเภอที่มีประวัติมายาวนานกว่า ๒,๒๔๘ ปี ตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฉิน ตัวเมืองโบราณที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้มีขนาดพื้นที่ประมาณ ๒๐,๐๐๐ ตร.ม. มีประชากรอยู่อาศัยประมาณ ๑๗,๐๐๐ คน ได้รับการขนานนามตั้งแต่สมัยสามก๊กว่า
“อำเภออันดับหนึ่งของแคว้นสู่ เมืองหลวงอันดับสองของจ๊กก๊ก” และเปรียบเสมือน “เมืองคือด่าน ด่านคือเมือง”

—————

ทำไมแฮบังก๋วน จึงสำคัญถึงเพียงนี้?

หากเราดูแผนที่ของเสฉวนแล้ว จะเห็นว่าแฮบังก๋วนตั้งอยู่ทางตอนเหนือบนรอยต่อกับเขตเมืองฮันต๋ง ซึ่งเป็นเมืองหน้าด่านชัยภูมิสำคัญเชื่อมต่อกับแผ่นดินจีนภาคกลางของวุยก๊ก ในเชิงยุทธศาสตร์การทหารแล้ว จ๊กก๊กจะตายหรือรอดก็ขึ้นอยู่กับการคุ้มกันด่านแฮบังก๋วน (และด่านเกียมก๊กอีกด้านหนึ่ง) เป็นสำคัญ

ตัวเมืองตั้งอยู่ในภูมิลักษณ์ชั้นยอดน่าศึกษายิ่ง กล่าวคือ มีผังเมืองเป็น

รูปเหมือนน้ำเต้า ป้องกันสิ่งอวมงคลทั้งหมด มีแม่น้ำสองสายโอบล้อมตามหลักหยินหยาง กำแพงเมืองโค้ง สร้างขึ้นบนฐานกำแพงเมืองเดิมตั้งแต่ยุคสามก๊ก (ทุกวันนี้ ยังปรากฎร่องรอยของฐานกำแพงเมืองสมัยสามก๊กบางส่วนให้เห็น) พื้นที่ตอนกลางเมืองสูงกว่าโดยรอบ เพื่อสังเกตการณ์ข้าศึกทุกทิศทาง ถนนในเมืองบรรจบกันเป็นสามแยกรูปตัว T ซึ่งเกิดจากการออกแบบผังเมืองให้ถนนทุกสายมีปลายทางตัน สามารถปิดล้อมข้าศึกเพื่อป้องกันเมืองได้ง่าย

——————–

ที่ด้านหน้าของประตูเมืองด้านตะวันตกเฉียงใต้เป็นลานโล่ง มีตัวอักษรจารึกบนศิลาว่า “ลานจั้นเซิ่งป้า” 战胜坝 หรือสถานที่เตียวหุยออกรบหลายร้อยเพลงยุทธ์กับม้าเฉียว ตราบจนมืดค่ำก็มิรู้แพ้ชนะ เล่าปี่อยากได้ม้าเฉียวผู้องอาจสง่างามมาช่วยงาน ขงเบ้งจึงวางอุบายให้ม้าเฉียวยอมสวามิภักดิ์ จากนั้นม้าเฉียวอาสาไปเกลี้ยกล่อมเล่าเจี้ยง จนยอมยกเสฉวนให้เล่าปี่ โดยไม่ต้องเสียเลือดเนื้อทหารและประชาชน

ไม่ไกลกันมีศาลเจ้าจิ้งโหวฉือ 敬候祠 สร้างขึ้นเพื่อสักการะบิฮุย ขุนนางผู้ซื่อสัตย์จงรักภักดียิ่ง และเคยเฝ้าด่านแห่งนี้ในยามที่ขงเบ้งออกศึกกิสานทั้งหกครั้ง ภายหลังบิฮุยดำรงตำแหน่งสมุหนายกแห่งจ๊กก๊กคนที่ ๓ บิฮุยถึงแก่กรรมและศพฝังไว้ที่เมืองแห่งนี้

—————–

ด่านแฮบังก๋วนหรือเจาฮว่า จึงเป็นอีกหนึ่งเมืองโบราณยุคสามก๊ก ที่ยังคงหลงเหลือรูปรอยทางประวัติศาสตร์สามก๊กน่าสนใจ ที่แฟนานุแฟนพงศาวดารเอกเรื่องนี้ต้องไม่พลาดมาเยือน!

ถนนภายในเมืองโบราณเจาฮว่า มีอายุมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฉิน หรือ กว่า ๒,๒๔๘ ปีมาแล้ว โด่งดังขึ้นมาในยุคที่เล่าปี่ได้มาต้านยันทัพของเตียวฬ่อ-เจ้าเมืองฮันต๋งที่เมืองแห่งนี้

เด็กนักเรียนเดินเลียบกำแพงเมืองเจาฮว่า ที่สร้างขึ้นบนฐานเดิมตั้งแต่สมัยสามก๊ก กำแพงเมืองแห่งนี้มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร เพราะมีรูปโค้ง อันเป็นหนึ่งในภูมิลักษณ์พิเศษ

เจาฮว่ามีการออกแบบผังเมืองสำหรับการศึกสงครามไว้อย่างดีเยี่ยม ถนนทุกสายเป็นรูปตัว T เพื่อสามารถปิดล้อมข้าศึก ตอนกลางของตัวเมืองมีพืนที่สูงกว่าโดยรอบ เพื่อสังเกตการณ์ข้าศึกได้จากทุกทิศทาง ฯลฯ….

ลานจั้นเซิ่งป้า สถานที่เตียวหุยออกรบหลายร้อยเพลงยุทธ์กับม้าเฉียว มิรู้แพ้ชนะ อันลือลั่นสะท้านสามก๊ก ด้านหลังคือประตูหลินชิงเหมิน

ศาลาเจียเหมิงถิง 葭萌亭 กลางเมืองเจาฮว่า บ่งบอกให้รู้ถึงชื่อเก่าของเมืองอันมีประวัติศาสตร์ยาวนานแห่งนี้

ภาพจารึกเหตุการณ์ดวลศึกมิรู้พ่ายตลอดทิวาราตรีของสองยอดทหารเสือจ๊กก๊ก

credit รูปและบทความของคุณพี่ Pariwat Chanthorn