ตราเเผ่นดินหยก 传 国 玉 玺
chuán guó yù xǐ ฉวน กว๋อ หยวี้ สี่

ราชลัญจกรหรือตราหยกนี้ใช้เป็นตราประจำเเผ่นดินตั้งเเต่สมัยฉินซีฮ่องเต้เรื่อยมา โดยหลี่ซือเป็นผู้คิดอักษร 8 ตัว ดังนี้

ตัวเต็ม 受命於天，既壽永昌

ตัวย่อ 受命于天，既寿永昌

อ่านว่า shòu mìng yú tiān, jì shòu yǒng chāng
อ่านว่า โซ่ว มิ่ง หยวี เทียน จี้ โซ่ว หย่ง ชาง

มีความหมายว่า “ได้รับอาณัติเเห่งสวรรค์ ให้เจริญรุ่งเรืองเเลชนมายุยืนนานตลอดไป”

ภาพตัวอักษรซ้ายมือ การอ่านต้องอ่านจากบนลงล่าง จากขวาไปซ้าย
ภาพบนซ้าย อัษรจ้วนเเบบเดียวกับบนตรา
ภาพกลางซ้าย อักษรตัวเต็ม
ภาพล่างซ้าย ตัวอักษรตัวย่อ

หมายเหตุ…ในตราภาพขวาบนจะเป็นเเบบกลับด้าน เพราะเวลาประทับออกมาจะได้ด้านที่ถูกต้องเหมือนเงาบนกระจก

ป.ล. คำแปลของทั้งแปดตัวอักษรเป็นความหมายที่ผมแปลเอง ถ้าไม่ตรงต้องขออภัยครับ

传国玉玺 ตราราชลัญจกรหยก หรือตราแผ่นดินหยก

เป็นตราหยกที่ใช้เป็นตราแผ่นดินมาตั้งแต่สมัยฉินซีฮ่องเต้ กล่าวถึงครั้งแรกในวรรณกรรมสามก๊กในตอนที่ ๖

焚金阙董卓行凶 匿玉玺孙坚背约
เผาวังหลวงตั๋งโต๊ะดำเนินการชั่วร้าย ซุนเกี๋ยนซ่อนตราหยกละคำสาบาน

เมื่อตั๋งโต๊ะเผาเมืองลกเอี๋ยงพาเสด็จพระเจ้าเหี้ยนเต้แลเหล่าขุนนางไปยังเมืองเตียงฮันแล้ว ซุนเกี๋ยนได้นำทัพเข้าพระนคร เห็นปราสาทราชวังถูกเผาพินาศสิ้นก็สังเวชใจนัก ขณะนั้นมีทหารรายงานว่าพบศพหญิงผู้หนึ่งในบ่อ จึงนำศพขึ้นมา ศพนั้นแต่งกายแบบชาววัง เนื้อความตอนซุนเกี๋ยนพบตราหยกเเละลักษณะตราหยก สามก๊กฉบับภาษาจีนกล่าวไว้ว่า

宫样装束，项下带一锦囊。取开看时，内有朱红小匣，用金锁锁着。启视之，乃一玉玺：方圆四寸，上镌五龙交纽；傍缺一角，以黄金镶之；上有篆文八字云：“受命于天，既寿永昌。”

แต่งกายแบบชาววัง ที่คอห้อยถุงปักดิ้นหนึ่งใบ เมื่อนำมาเปิดออกดู ภายในมีกล่องเล็กสีแดงเข้ม ใช้กุญแจทองลั่นไว้ เมื่อเปิดออกดูพบว่าคือราชลัญจกรหยกตราหนึ่ง รูปสี่เหลี่ยมกว้างยาวด้านละสี่ชุ่น ด้านบนแกะเป็นมังกรห้าตัว เหลี่ยมข้างหนึ่งบิ่นหายไป จึงใช้ทองคำเลี่ยมไว้ ด้านบนมีอักษรจ้วนแปดตัวว่า “โซ่วมิ่งหยวีเทียน จี้โซ่วหย่งชาง 受命于天，既寿永昌”

ขณะนั้นเทียเภาทหารเอกของซุนเกี๋ยนได้เล่าประวัติราชลัญจกรหยกให้ซุนเกี๋ยนฟัง ความว่า

หยกนี้คือเมื่อครั้งที่เบ๊งโห (เปี้ยนเหอ卞和 ) พบหงส์เกาะอยู่บนหินที่เชิงเขาจิงซาน荆山 เขาได้นำถวายฌ้อบุนอ๋อง (ฉู่เหวินหวาง 楚文王) เมื่อแกะออกจึงได้หยก สมัยฉินปีที่ ๒๖ จึงให้ช่างแกะเป็นตราราชลัญจกรแผ่นดิน หลี่ซือได้คิดอักษร ๘ ตัวแกะลงบนตรานี้ ปีที่ ๒๘ ฉินซีฮ่องเต้เสด็จประพาสยังทะเลสาบต้งถิง (ต้งถิงหู洞庭湖) เกิดคลื่นลมแรงจัดพัดเรือจวนล่ม พระองค์จึงทรงนำราชลัญจกรหยกทิ้งลงในน้ำ ปีที่ ๓๖ ฉินซีฮ่องเต้เสด็จไปยังฮว๋ายิน 华阴 มีคนนำราชลัญจกรถวายคืนพระองค์ ราชลัญจกรนี้จึงกลับสู่ราชสำนักฉิน ปีต่อมา ฉินซีฮ่องเต้สวรรคต จื่อยิง子婴ได้นำราชลัญจกรหยกถวายพระเจ้าฮั่นโกโจ (ฮั่นเกาจู่汉高祖) ต่อมาอองมัง (หวางหม่าง王莽)เป็นกบฏ เสี้ยวหยวนฮองไทเฮา (เสี้ยวหยวนหวงไท่โฮ่ว 孝元皇太后) นำตราราชลัญจกรนี้ตีหวางสวิน 王寻 และซูเซี่ยน 苏献 มุมหนึ่งจึงบิ่นไป จึงใช้ทองคำเลี่ยมเสริมไว้ ฮั่นกองบู๊(กวงหวู่ตี้光武帝) ได้ตรานี้ที่หยีหยาง宜阳 จึงใช้เป็นราชลัญจกรแผ่นดินต่อมาจนปัจจุบัน ครั้นเมื่อสิบขันทีก่อความวุ่นวายพาเสด็จหองจูเปียน (ฮั่นเซ่าตี้汉少帝) ไปยังปักคูสาน(เป่ยหมาง北邙)นั้น เมื่อกลับวังพบว่าตรานี้หายไป
เเละเทียเภายังกล่าวกับซุนเกี๋ยนว่า เมื่อได้ราชลัญจกรเเล้วควรรีบกลับกังตั๋ง คิดการใหญ่สืบไป

…ภาพประกอบ จากภาพยนตร์โทรทัศน์เรื่องสามก๊ก ปี 1994